40 Yaşından Sonra Yakın Görme Neden Bozulur? Tedavi yolları nelerdir?
Yaş ilerledikçe hepimizin fark ettiği küçük ama önemli bir değişiklik olur. Gazeteyi, kitabı ya da telefondaki yazıları okumak için elimiz istemsizce biraz daha uzağa gider. Bu durum, çoğu kişide 40'lı yaşlarla birlikte başlar ve tıpta "presbiyopi" olarak adlandırılır.
Neden Olur?
Gözümüzün içinde, mercek görevini üstlenen lens vardır. Genç yaşlarda bu lens oldukça esnektir; yakına baktığımızda kolayca şekil değiştirir ve görüntüyü uyum yaparak netleştirir. Ancak yaş aldıkça bu esneklik azalır. Lens sertleşir ve yakındaki objeleri odaklamakta zorlanır. Sonuç: Yazılar bulanıklaşır, özellikle de başlangıçta akşamları ya da loş ışıkta okuma güçleşir.
Kimlerde Daha Erken Başlar?
Bu durum bazen 40'lı yaşların başında başlarken, bazen sonlarında olur. Bilgisayarda olduğu gibi yakından çalışanlarda, Hipermetropi (yakın/orta görme bozukluğu) olanlarda, ailesinde erken presbiyopi öyküsü olanlarda daha erken başlayabilir.
Tedavi Yolları Neler?
Neyse ki günümüzde çözüm seçenekleri oldukça fazladır:
- Okuma gözlükleri: En basit ve en sık kullanılan yöntemdir. Kişiye özel numaralarla muayene ile düzenlenir. Sadece yakın görme bozuksa kişinin yakına bakarken (gazete, kitap okurken ya da telefon ve bilgisayara bakarken) gözlüğünü kullanması yeterlidir. Eğer hastada diğer kırma kusurları da varsa uzak/orta/yakın mesafeyi aynı anda düzelten progressif yani çok odaklı gözlükler kullanılabilir. Böylece aynı gözlükle kişi tüm mesafeleri net görmüş olabilir. Herkeste bu tür gözlükler uygun değildir ve bazı insanlarda bir adaptasyon süreci gerektirir.
- Multifokal kontakt lensler: Hem uzağı hem yakını tek lensle görmeye imkân tanır. Sabah takılıp, akşam çıkartılması gerekir. Alışkanlık ve pratik gerektirir.
- Akıllı mercek (trifokal göz içi lensleri): Kataraktı olan ya da olmayıp kırma kusuruna bağlı görme bozukluğu yaşayan ve uzak/yakın gözlük kullanan kişilerde doğal lens alınarak yapay lens göz içine ameliyatla yerleştirilir. Ömür boyu gözlük ihtiyacını ortadan kaldırır. Göz uygunluğu açısından detaylı muayene şarttır.
- Lazer tedavileri: Uzağı iyi gören kişilerde, özel lazer teknikleriyle yakını da görebilmek mümkündür. Diğer yöntemlere göre daha nadir kullanılır.
- Göz damlası: Bu damla geçtiğimiz hafta Amerika'da FDA onayı aldı. Damlatanların %70'inde 1 saatlik yakın görmede artış yapar. Ama yarısında birkaç saat sonra biter. %10 kişide baş ağrısı, gözlerde yanma batma yapar. Henüz ülkemize gelmemiştir.
- Yaşam tarzı önerileri: Daha iyi aydınlatmada okumak, gözleri sık sık dinlendirmek ve düzenli göz muayenesi yaptırmak şikâyetleri azaltır.
Son Söz
Yakını görememek yaş almanın doğal bir parçasıdır ama artık bununla yaşamak zorunda değiliz. Gözlükten, akıllı lens cerrahisine kadar pek çok modern yöntemle günlük yaşam kalitesini yükseltmek mümkündür. Önemli olan, kişiye en uygun çözümün bir göz doktoru tarafından belirlenmesidir.

