Retina cerrahisi ve enjeksiyonlar
Retina Ameliyatları: Türleri, Riskler ve İyileşme Süreci
Retina ameliyatları, retina hastalıklarının tedavisinde kullanılan kritik cerrahi yöntemlerdir. Retina hasarları veya hastalıkları acil müdahale gerektirdiğinden, bu ameliyatlar ciddi görme kaybını önlemek için hayati öneme sahiptir.
Retina Ameliyat Türleri:
- Vitrektomi (pars plana vitrektomi, vitreoretinal cerrahi):
- Nasıl Yapılır? Vitreus (göz içi jel) çıkarılır ve retina hasarları onarılır. Retina yırtığı, dekolman veya kanamaları tedavi etmek için kullanılır.
- Kullanım Alanları: Retina dekolmanı, diyabetik retinopati, makula deliği.
- Riskler: Enfeksiyon, kanama, katarakt gelişimi.
- Pnömatik Retinopeksi:
- Nasıl Yapılır? Göz içine gaz balonu enjekte edilir ve retina yerine sabitlenir. Genellikle retina yırtıkları ve küçük dekolmanlar için kullanılır.
- Kullanım Alanları: Küçük retina yırtıkları veya lokalize dekolmanlar.
- Riskler: Gaz balonunun tam yerleşmemesi, görme bozukluğu.
- Skleral Çökertme (Scleral Buckling):
- Nasıl Yapılır? Gözün dışına silikon bant yerleştirilir ve retina hasarları onarılır. Retina dekolmanını tedavi etmek için yaygın bir cerrahi yöntemdir.
- Kullanım Alanları: İlerlemiş retina dekolmanları.
- Riskler: Gözde şekil bozukluğu, enfeksiyon.
- Lazer Tedavisi (Fotokoagülasyon):
- Nasıl Yapılır? Retina yırtıklarının etrafına lazer uygulanarak yırtıklar "mühürlenir" ve retina dekolmanı önlenir.
- Kullanım Alanları: Retina yırtıkları, kan damarlarının anormal büyümesi.
- Riskler: Minimal invazivdir, ancak nadiren hafif görme bulanıklığı yapabilir.
Ameliyatların Riskleri:
- Enfeksiyon: Her cerrahi işlemde olduğu gibi, enfeksiyon riski bulunur.
- Kanama: Ameliyat sırasında veya sonrasında retina bölgesinde kanama oluşabilir.
- Katarakt Gelişimi: Vitrektomi sonrası yaygın bir komplikasyondur.
- Görme Kaybı: Ameliyatın risklerinden biri, nadir de olsa görme kaybıdır.
İyileşme Süreci:
- Ameliyat sonrası iyileşme süresi, yapılan cerrahiye bağlı olarak birkaç hafta ila birkaç ay sürebilir. İlk birkaç hafta boyunca ağır fiziksel aktivitelerden kaçınılmalıdır.
- Gaz balonu kullanılan ameliyatlarda, hastaların baş pozisyonu büyük önem taşır. Doktorun verdiği talimatlara uyarak belirli bir pozisyonda yatmaları gerekebilir.
- Görme, ameliyat sonrası hemen düzelmeyebilir; tam iyileşme birkaç hafta sürebilir.
Ameliyat Sonrası Bakım:
- Göz Damlası Kullanımı: Ameliyat sonrası enfeksiyon riskini azaltmak ve iyileşmeyi hızlandırmak için antibiyotik ve steroid damlaları reçete edilir.
- Düzenli Kontroller: Ameliyattan sonra düzenli göz muayeneleri, iyileşme sürecinin değerlendirilmesi ve komplikasyonların önlenmesi açısından önemlidir.
Göz İçi Enjeksiyonlar (İğne Tedavisi) Nedir?
Göz içi enjeksiyonlar, retina ve makula hastalıklarının tedavisinde kullanılan etkili bir tedavi yöntemidir. Bu tedavi, gözün içine doğrudan ilaç enjekte edilerek yapılır ve retina bölgesine hızlı ve doğrudan etki sağlar. Ağızdan ya da damardan verilen ilaçlar kan retina bariyerinden dolayı retinaya etkisi kısıtlıdır. Göz damlaları da göz çevresini saran kornea ve skleradan göz arkasında yer alan retinaya tam olarak geçemezler. En yaygın kullanılan ilaçlar, anti-VEGF (Vasküler Endotelyal Büyüme Faktörü inhibitörleri) ve steroidlerdir. Maalesef her iki tedavinin de iyileştirici etkisi geçicidir. AntiVEGF'ler genelde 1-3 ay, steroidler'de (deksametazon implant) 3-4 aydır. Bazen bu süre uzayabilir ya da tam tersi şiddetli hastalıklarda daha da kısalabilir.
Kullanım Alanları:
- Yaşa Bağlı Makula Dejenerasyonu (YBMD)
- Diyabetik Retinopati
- Retina Damar Tıkanıklıkları
- Retinanın diğer damarsal hastalıkları
Tedavi Süreci:
İşlem genellikle hızlıdır ve damla anestezisi ile yapılır. İlaç göz içine enjekte edildikten sonra retina üzerine etki ederek damar sızıntılarını durdurur ve görme kaybını yavaşlatır.
Tedavi Sonrası:
İğne tedavisinden sonra hastalar hafif bir rahatsızlık hissedebilir, ancak genellikle hızlı bir şekilde toparlanırlar. Görme fonksiyonundaki iyileşmeler, birkaç enjeksiyondan sonra belirgin hale gelir.
Riskler:
Enfeksiyon, göz içi basıncında artış veya gözde kanama nadir de olsa görülebilir. Düzenli takip muayeneleri ile bu riskler kontrol altında tutulur.
Takip ve sonrası: Nadir olarak bazı hastalarda tek enjeksiyon yeterlidir. Ama hastaların büyük çoğunluğunda düzenli enjeksiyonlar gereklidir. İlk 3 enjeksiyon her ay yapılır. Sonrasında çeşitli tedavi rejimleri vardır ve her hastaya göre enjeksiyon ihtiyacı belirlenerek tedaviye devam edilir. Düzenli kontroller çok önemlidir çünkü riskli lezyonlarda enjeksiyon gecikirse damarsal leyonlar kanayarak kalıcı görme kayıplarına neden olabilirler.

