Retina Nedir? Neresidir? Ne İşe Yarar?

Metninizi buraya gRetina, yani ağ tabaka damar ve sinir hücrelerinden zengin gözün arka kısmında yer alan, ışığı algılayan ve görme sürecini başlatan hayati bir doku tabakasıdır. Yaklaşık olarak ince bir kartvizit kalınlığında olan retina, ışığa duyarlı hücreler (fotoreseptörler) ve sinir hücrelerinden oluşur. Gözümüze gelen ışık, retinadaki bu hücreler tarafından işlenir ve görme siniriyle beyne görme sinyalleri olarak iletilir. Kısacası, retina gözün "görme merkezi" olarak çalışır.

Retinanın İşlevleri:

• Işığı Algılama: Retina, gözün merceği ve korneası tarafından odaklanan ışığı alır ve bu ışığı sinir sinyallerine dönüştürür. Bu, görme sürecinin ilk adımıdır.
• Görme Sinyallerini Beyne İletme: Retina, görme sinyallerini optik sinir aracılığıyla beyne iletir. Beyin bu sinyalleri işleyerek görüntüyü oluşturur ve görme olayı gerçekleşir.

Retinadaki Hücreler:

• Rodlar (Çubuklar): Retinanın ışık hassasiyetini sağlayan hücrelerdir. Özellikle düşük ışık koşullarında görmeyi sağlarlar ve çevresel görüşte etkilidirler.
• Koniler: Renkli görmeyi sağlayan hücrelerdir. Koniler, parlak ışıkta daha aktif çalışır ve keskin, merkezi görmeden sorumludur.

Retinanın Önemi:

• Retina, gözün ışık ve renk algısını beyne taşıyan en önemli kısmıdır. Retinadaki herhangi bir sorun veya hastalık, ciddi görme kaybına neden olabilir. Retina sağlığı, görme yeteneğinin korunması açısından kritik öneme sahiptir.

Retina Sağlığını Etkileyen Faktörler:

• Yaşlanma: Yaş ilerledikçe retina fonksiyonları bozulabilir. Özellikle yaşa bağlı makula dejenerasyonu gibi hastalıklar, retina sağlığını olumsuz etkileyebilir. Yaşlanmayla birlikte oluşan oksidasyon olayı oksijensizliğe en duyarlı hücreler olan sinir harabiyetini başlatarak çeşitli retina hastalıklarına neden olur.
• Diyabet: Diyabetik retinopati, retina kan damarlarının hasar görmesine yol açarak görme kaybına neden olabilir. Diyabet küçük damarları tuan bir hastalıktır. Aynı zamanda nörodejenerayon denilen sinir harabiyetide yapar. Sinir ve damar hücrelerinden zengin retina bu hastalıktan en çok etkilenen dokudurç
• Göz Yaralanmaları: Fiziksel travmalar retina hasarına ve ciddi görme kayıplarına yol açabilir.
• Genetik: Bir çok retina hastaşığının genetik temelleri mevcuttur ve ailesel retina hastalığı olanların göz kontrollerini aksatmadan yapmaları gerekir.
• Sistemik hastalıklar: Vücutta bulunan çeşitli hastalıklar retinayı etkiler. Hipertansiyon ve ateroskleroz gibi çeşitli damar hastalıkları , romatizmal hastalıklar ve bazı ilaçların kullanımı özellikle retinaya hasar verebilir.

Hastalarıma her zaman söylediğim gibi sağlam retina sağlam vücutta bulunur. Bedene zarar veren her durum (sigara, kötü beslenme, stress) ya da birçok hastalık (yaygın görülen diyabet, hipertansiyon ve ateroskleroz) retina sağlığını dolayısıyla görmeyi etkileyebilir.

Sarı Nokta (Makula) nedir?

Gözün arkasında, merkezi görmeyi sağlayan retina bölümüdür. Bu retina kısmı her insanda mevcuttur. Makula, net ve ayrıntılı görmeyi mümkün kılan retina bölgesidir ve ışığın odaklandığı yerdir. Yüz tanıma, okuma, yazı yazma gibi detaylı görme gerektiren aktivitelerde kritik bir rol oynar. Fovea makulanın tam ortasında yer alır ve en keskin görme burada gerçekleşir. Sarı nokta, pigmentlerin yoğun olduğu bir alan olduğundan bu isimle anılır ve retinanın sağlıklı çalışmasında hayati önem taşır. Oksijensizliğe çok dayanıksızdır dolayısıyla vücutta ve retinada oksidan-antioksidan dengesi bozulursa makula etkilenir ve çeşitli hastalıklar ortaya çıkar.

• Sarı noktada harabiyet ve bozulma (Yaşa bağlı sarı nokta hastalığı/makula dejenerasyonu)
• Sarı noktada ödem (diyabetik ya da retina damar tıkanıklığına bağlı maküler ödem)
• Sarı noktada delik (maküler hol)
• Sarı nokta üzerinde zar (Epiretinal membran)
• Kalıtsal sarı nokta hastalıkları (Stargardt, kon distrofisi, retinitis pigmentosa)